Camino de Santiago

Camino de Santiago - krótka historia pielgrzymowania

 

wróć do oferty

W źródłach polskich napotykamy wzmianki o pielgrzymowaniu Polaków do Santiago de Compostela. Jest ich niewiele.

Sebastian Klonowic, poeta, wykładowca Akademii Zamoyskiej, w rymowanym traktacie prawniczym "Worek Judaszów..." z 1600 r pisze, że pielgrzymowanie należy do natury Polaka i wymienia Compostelę: "Polak.(...) mknie ku Komposteli.

Słowo "pielgrzym" pochodzi od łacińskiego określenia "peregrinus", które wywodzi się od słów "per agros - przez pole" i oznaczało kogoś obcego, kto przechodził obok, przez pole...., obywatela nierzymskiego, człowieka, który skądś przybywa.

 

Zjawisko "pielgrzymowania" odnosi się do wszystkich systemów religijnych i filozoficznych. Oznacza wędrowanie nie tylko

w znaczeniu geograficznym, ale również w poszukiwaniu Boga, sensu istnienia, prawdy o sobie...

Chrześcijanie pielgrzymowali do miejsc świętych niemalże od początku istnienia swojej religii. Pierwszym, historycznie udokumentowanym pielgrzymem, był Aleksander biskup Kapadocji. Na początku III w. udał się on do Jerozolimy, "aby się modlić

i odwiedzić miejsca święte".

 

Historycznym momentem, od którego w Ziemi Świętej zaczynają się coraz częściej pojawiać pielgrzymi, to czas, gdy cesarz Konstantyn Wielki wydał w 313 Edykt Mediolański, w którym przyznał chrześcijanom wolność wyznania.

Konstantyn Wielki zlecił również Makariuszowi, biskupowi Jerozolimy, odszukanie miejsc, związanych z męką Zbawiciela

oraz nakazał budowę kościołów, upamiętniających wydarzenia ważne dla chrześcijan.Te wydarzenia rozpoczynają okres intensywnych, jak na owe czasy, pielgrzymek. Początkowo pielgrzymowano głównie do Ziemi Świętej i do Rzymu.

 

W średniowieczu, trzecim co do wielkości i liczby pielgrzymów miejscem pielgrzymowania stało się Santiago de Compostela. Pielgrzymów podążających do Ziemi Świętej zwano "palmeri" - na znak pielgrzymowania nosili oni gałązki palmy.

Tych, którzy szli do Rzymu, określano "romeri" - jako znak pielgrzyma nosili metalowy odlew kluczy Piotrowych.

Pielgrzymów zmierzających do Santiago de Compostela nazywani peregrini. Ich znakiem rozpoznawczym stała się muszla

z wybrzeża Atlantyku.

 

Za największego pielgrzyma średniowiecza uważany jest św. Tomasz z Akwinu. Obliczono, że podczas swojego życia przeszedł pielgrzymując ok. 15 tysięcy kilometrów. W tamtych czasach pielgrzymowanie było niebezpieczne. Pielgrzymi musieli zmagać się

z różnorodnymi problemami typu trudne szlaki komunikacyjne lub ich brak, choroby, epidemie, rabusie i bandy rzezimieszków, wojny w krajach, przez które wędrowali, konieczność przerywania wędrówki ze względu na porę roku, zmęczenie itp.

Pielgrzymowania podejmowali się głównie mężczyźni - rycerze i ich służba, ale byli również ludzie innych stanów, nawet żebracy.

Kobiety pielgrzymowały niezwykle rzadko. Pielgrzymi poruszali się w różny sposób - konno, karetą, statkiem, odpowiednio do swojego stanu i zasobności portfela. Pieszo wędrowali tylko ludzie biedni i żebracy lub ludzie czyniący jakąś szczególną pokutę.

 

Aby zwiększyć bezpieczeństwo pielgrzymów, władcy wydawali specjalne glejty a zakony rycerskie ( templariusze ) umożliwiały korzystanie z pieniędzy bez konieczności noszenia ich przy sobie.

Na szlakach pielgrzymów powstawały specjalne schroniska - hospicja, ( łac. ospite - gość) w których pielgrzymi mogli się zatrzymać, posilić, odpocząć a nawet pozostać dłużej, w przypadku choroby (tak powstało określenie "szpital").

Pielgrzymi spotykali się również z ofiarnością i życzliwością ludzi, zamieszkujących na terenach, przez które wędrowali.

Pielgrzymowanie w Europie pozwalało na przenikanie się kultur wielu krajów europejskich i odchodzenie od wszechobecnej łaciny.

 

Santiago de Compostela stało się celem pielgrzymów europejskich w średniowieczu. Pielgrzymi przybywają do grobu św. Jakuba od IX wieku. Pierwszym udokumentowanym pielgrzymem jest francuski biskup Le Puy Godescalco, który przybył do

Santiago de Compostela w 950 roku.

 

W XII w. papież Kalikst II, pragnąc upowszechnić kult św. Jakuba, zlecił napisanie tzw. Księgi św. Jakuba, która pod nazwą Codex Calixtinus (Kodeks Kalikstyński), przetrwała do naszych czasów. W Kodeksie Kalikstyńskim papież swoim autorytetem potwierdził autentyczność relikwii św. Jakuba. Jest to jedna z najważniejszych ksiąg kultury chrześcijańskiej. Kodeks Kalikstyński napisany jest po łacinie i bogato ilustrowany. Składa się z pięciu Ksiąg. Księga pierwsza zawiera teksty liturgiczne, pieśni i kazania papieskie. Księga druga opisuje 22 cuda, dokonane za przyczyną św. Jakuba Większego. Jednym z cudów są narodziny księcia Bolesława Krzywoustego, którego ojciec Władysław IV Herman słał poselstwo z prośbą o narodziny dziecka do klasztoru

w Saint Gilles w północnej Katalonii. Opactwo w Sant Gilles było miejscem pielgrzymek i odpoczynku pielgrzymów na drodze

do Santiago de Compostela ( św.Gales, po polsku św. Idzi, jest patronem m.in. bezpłodności).

Księga trzecia zawiera opis przeniesienia ciała św. Jakuba Większego do Santiago de Compostela. Księga czwarta to opis czynów Karola Wielkiego w jego walce z niewiernymi na Półwyspie Iberyjskim oraz wypędzającego muzułmanów z półwyspu.

 

Księga piąta to przewodnik pielgrzyma. Zawiera informacje o katedrze w Santiago de Compostela oraz o miejscach,

gdzie pielgrzym może się zatrzymać. Uważana jest za pierwszy w historii przewodnik turystyczny.

Księga piąta została napisana najprawdopodobniej między 1140 a 1170 rokiem, już po śmierci papieża Kalitsta II. Za głównego autora uważa się francuskiego mnicha nazwiskiem Aymeric Picaud, który sam przebył drogę do Santiago de Compostela konno.

W swojej księdze opisał szlak, sanktuaria znajdujące się na nim, relikwie świętych w tych sanktuariach, miejsca, gdzie można nocować, podał ceny noclegów i jakość jedzenia, opisał miejsca, gdzie znajdują się źródła z wodą pitną, opisał również niebezpieczeństwa, czyhające na pielgrzymów. Drogę z Francji do Composteli podzielił na 13 etapów, a każdy etap na kilka dni. Obliczył, że piechur powinien dziennie przejść ok. 35 km a jeździec na koniu ok. 70 km.

Samo Santiago de Compostela opisał jako miasto, do którego prowadzi 7 bram i w którym znajduje się 10 kościołów.

Kodeks Kalikstyński przetrwał w oryginale do naszych czasów. Przetłumaczono go z łaciny na jęz. hiszpański, galicyjski, niemiecki i angielski.

 

Najsłynniejszymi pielgrzymami na Drodze św. Jakuba byli: Karol Wielki, św. Franciszek z Asyżu, św. Elżbieta Aragońska - królowa Portugalii, św. Ignacy Loyola, św. Brygida Szwedzka, królowa Izabela Kastylijska, polski pielgrzym Jan Dantyszek, papież Jan XXIII.

Szczytowy okres pielgrzymek Drogą św. Jakuba przypada na XIV wiek - wtedy, drogą Jakubową przeszło ok. 1 miliona osób.

 

Opis miejscowości

 

Sarria

Saria to tętniące pielgrzymim życiem miasteczko, położone w Galicji, w prowincji Lugo, na wys. 453 m n.p.m. Miasto liczy ok. 8 tys. stałych mieszkańców. Słynie z tłoku, gdyż jest to ostatnie miejsce, skąd można rozpocząć wędrówkę do grobu św. Jakuba i otrzymać tzw. kompostelkę. Właśnie tutaj rozpoczynają wędrówkę ci, którzy mają mało czasu lub mało siły.

Miasto wyrosło na starej, celtyckiej osadzie. Pierwsza wzmianka o miejscowości Sarria pochodzi z VI w. n.e. W swojej historii,

na krótko zostało opanowane przez Maurów. Jako miejscowość zasiedlona na nowo ludnością chrześcijańską,

Sarria odrodziła się na nowo ok. 750 r. Kolejni władcy zadbali o zaludnienie i obronę miasta. W wiekach średnich stał tutaj zamek miejscowych władców, hrabiów Lemos. Do dzisiaj pozostała po nim częściowo zrekonstruowana wieża.

 

Miasteczko zbudowane jest wzdłuż głównej ulicy, Calle Mayor. W przeszłości, podobnie jak i dzisiaj, biegnie nią szlak pielgrzymi, przemierzany codziennie przez pątników. Wzdłuż Calle Mayor położone są ważne obiekty sakralne miasta:

nowy Kościół Santa Marina, zbudowany na miejscu XII - wiecznej świątyni, romański kościółek San Salvador.

Najciekawszym zabytkiem miasta jest XIII- wieczny klasztor mercedarian pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Warto wspomnieć,

że mercedarianie to Zakon Najświętszej Maryi Panny Miłosierdzia dla Odkupienia Niewolników.

Zgromadzenie powstało w Barcelonie w 1218 roku, jego założycielem był Piotr Nolasco (obecnie święty Kościoła Katolickiego).

Zakon otrzymał regułę augustiańską. Jego celem było uwalnianie chrześcijan, będących w niewoli muzułmańskiej.

 

W czasach średniowiecza w Sarria było kilka hospicjów: Hospital de la Magdalena, Hospital de San Antonio,

Hospital de San Lazaro, Hospital de San Cosme.Tuż za miastem, przy pielgrzymim szlaku, znajduje się kaplica św. Łazarza,

która w przeszłości była miejscem modlitwy dla chorych na trąd.

Kaplica stanowi część dawnego leprozorium, czyli miejsca przeznaczonego dla trędowatych.

Poza miastem, na szlaku, znajduje się zabytkowy, średniowieczny most, Ponte Aspera, zawieszony nad rzeką Celeiro.

Wędrując do Santiago de Compostela mijamy na szlaku wiele kościołów i kaplic. Ich wnętrza ozdobione są dziełami sztuki, których twórcami byli często miejscowi artyści.

Jednym z nich był żyjący w na przełomie XVI i XVII wieku Gregorio Hernández, architekt, malarz i rzeźbiarz.

Urodził się w Sarria, prawdopodobnie w 1575 r. Był pierwszym wielkim mistrzem hiszpańskiego baroku.

Jego prace można podziwiać w wielu kościołach na Camino. Rzeźbił, malował obrazy, wykonywał ołtarze. Jego prace słyną

z niezwykłej ekspresji. Zmarł w 1636 roku w Valladolid. Opuszczając miasteczko Sarria warto wspomnieć o XVI - wiecznym hiszpańskim teologu, filozofie i moraliście nazwiskiem Luis de Granada. Jego ojciec pochodził z Sarria. Luis de Granada

był dominikaninem, napisał wiele dzieł z obszaru duchowości. Zobacz miasto na mapie.

 

Barbadelo

Barbadelo to położona na wys. 570 m n.p.m. mała osada, w której mieszka zaledwie ok. 15 stałych mieszkańców.

Od IX wieku istniał tu klasztor ( założony w 874 roku), który podlegał klasztorowi w Samos. Początkowo byli tutaj mnisi i mniszki,

ale w1200 r. był już tylko klasztor męski. W XII wieku wybudowano istniejący do dzisiaj kościół pod wezwaniem św. Jakuba.

W otoczeniu kościoła znajduje się cmentarz z piętrowymi niszami grzebalnymi. W zdobieniach XII - wiecznego kościoła

można odnaleźć motywy zdobnictwa celtyckiego.

W osadzie znajduje się przyjazna pielgrzymom Casa Barbadelo, z ciekawie urządzonym wnętrzem i dobrą, regionalną kuchnią.

Serwują owoce morza, miejscowe placki z warzywami i mięsem oraz lokalne wino. Zobacz na mapie

 

Portomarin

Portomarin to kolejne galicyjskie miasteczko w prowincji Lugo. Usytuowane jest na wzgórzu (385 m n.p.m.), nad rzeką Rio Miňo,

a właściwie nad utworzonym w 1960 roku małym zbiornikiem Belesar, powstałym w wyniku spiętrzenia wód rzeki.

Do miasta prowadzi most nad rzeką Miňo, z którego, gdy poziom wód jest bardzo niski, widoczne są pozostałości starych budowli oraz starego mostu. Widać także resztki domostw dwóch znajdujących się tutaj przed zalewem osad:

San Pedro położone na lewym orograficznie brzegu i San Juan na prawym.  Na utworzenie sztucznego zbiornika zdecydowano się z powodu powodzi, nękających ustawicznie tutejszych mieszkańców. Stare miasto przeniesiono kamień po kamieniu.

 

Aby dostać się do miasta, po przekroczeniu mostu, trzeba pokonać strome schody. Na ich szczycie stoi kaplica Matki Bożej

(la Virgen de las Nieves). Figura Matki Bożej wcześniej stała na starym moście. Od wieków ludzie czcili w niej Matkę Bożą Opiekunkę chroniącą przed utonięciem. Gdy przenoszono zabytki starego miasta, przeniesiono również tą figurę

i umieszczono w kaplicy, wieńczącej schody.

Przeniesiony i pieczołowicie odbudowany został też najcenniejszy zabytek Portomarin, kościół św. Jana.

Kościół ten został wzniesiony przełomie XII i XIII wieku. Przeznaczony był dla joannitów. Posiada niezwykłą architekturę, z zewnątrz jest bogato zdobiony, ma szczególnie piękne, trzy portale oraz ogromną rozetę. Bogate zdobienia w portalu głównym nawiązują

do kościoła św. Jakuba w Composteli - postać Chrystusa w aureoli, otoczona jest przez dwadzieścia cztery postacie starców

z Apokalipsy.Wnętrze kościoła jest surowe i piękne.

Każdego wieczoru gromadzą się tutaj na mszę św. pielgrzymi, którzy zatrzymali się na nocleg w Portomarin.

W Portomarin warto skosztować regionalnego dania, ośmiornicy po galicyjsku. Pomimo, że z tego przysmaku słynie Molide,

w Portomarin serwują najlepsze na całym odcinku

z Sarria do Santiago de Compostela. Restauracja wraz z albergą znajduje się przy głównej ulicy, tuż przy szlaku, zaraz po pokonaniu stromych schodów, prowadzących z mostu do miasta. Zobacz na mapie

 

Palas de Rei

Palas de Rei to liczące ponad 800 mieszkańców, małe miasteczko, położone na wysokości 574 m n.p.m.

Nazwa oznacza "pałac króla" a historia rozwoju miejscowości związana jest z hiszpańskim władcą z czasów Wizygotów, królem Wittiza (687 n.e. - 710 n.e.), który wybudował tutaj swój zamek. Miejscowość jest stara i występuje bardzo często w dokumentach związanych z pielgrzymkami do Santiago de Compostela. Wędrując z Palas de Rei do Molide, opuszczamy prowincję Lugo.

Zobacz na mapie

 

Melide

Molide liczy ok.4800 mieszkańców, położone jest w prowincji La Coruna, na wys. 455 m n.p.m. Jest to miasto dość duże, ruchliwe

i pełne pielgrzymów. Do tych, którzy idą Drogą Francuską (Camino Frances), dołączają pielgrzymi wędrujący z Asturii,

tzw. Camino Primitivo. Warto w tym miejscu wspomnieć, że Camino Primitivo to najstarszy szlak pielgrzymkowy

do grobu św. Jakuba.  Wiedzie z położonego w Asturii Oviedo i łączy się Drogę Francuską, wiodącą z Kraju Basków.

Melide jest więc ważnym węzłem komunikacyjnym i pielgrzymkowym. Historia miasta sięga odległej przeszłości.

Okolice te były gęsto zaludnione już w czasach celtyckich i rzymskich. Od wieków był to ważny ośrodek handlu, a czasy wędrówek

do Santiago de Compostela nadały mu jeszcze większego znaczenia.

Istniały tutaj aż cztery hospicja, w których pielgrzymi mogli posilić się i odpocząć. W mieście możemy odwiedzić kilka kościołów: kościół św. Piotra ( przy wejściu do miasta), franciszkański kościół p.w. Ducha Świętego z XIV wieku (położony w centrum)

oraz kościół Matki Bożej Szkaplerznej z XVIII wieku (tuż za miastem).

 

W Molide wielu pielgrzymów zatrzymuje się, aby skosztować galicyjskiego przysmaku - ośmiornicy po galicyjsku.

Ogromne ośmiornice kucharze gotują w wielkich garnkach, zarówno w eleganckich restauracjach jak i w przypominających

fast-foody barach, często na oczach konsumentów. Ugotowane, tną na małe kawałki specjalnymi nożyczkami.

Po ten specjał ustawiają się w kolejkach pielgrzymi i mieszkańcy Molide. Ci ostatni najczęściej zabierają gotowy przysmak do foliowych toreb i idą do domu. Jeżeli zdecydujemy się na posiłek w Melide, warto również skosztować świńskich uszek po galicyjsku

z grilowanymi, ostrymi papryczkami. Miasto pełne jest regionalnych smaków. Zobacz na mapie.

 

Ribadiso de Baixo

Maleńka, urocza miejscowość, położona nad równie małą rzeką Iso, na wys. ok. 305 m n.p.m. W upalne dni pielgrzymi odpoczywają na brzegach Iso i moczą stopy w chłodnej wodzie. W Ribadiso de Baixo na uwagę zasługuje stary most oraz odrestaurowane, średniowieczne hospicjum, pełniące dzisiaj funkcję albergi.

Hospicjum to uchodziło za jedno z większych i bardziej znaczących. Jego patronem był św. Antoni a obsługiwały go siostry franciszkanki z Santiago. Most na rzece Iso wzmiankowany jest w źródłach pisanych już 572 roku. Kolejne o nim informacje pochodzą z XII i z XIII wieku. Miasteczko zaprasza niezwykłością swojego klimatu.

 

Arzúa

Arzúa to dość duże, ruchliwe miasteczko, liczące ok. 2500 mieszkańców, położone na wys.390 m n.p.m., więc nieco wyżej,

niż Ribadiso de Baixo. Początkami sięga czasów celtyckich, znane było już w czasach rzymskich. W wiekach średnich miasto otoczono murem obronnym. Podobnie, jak wiele innych miast na Camino de Santiago, Arzúa służyła pomocą pielgrzymom.

W średniowieczu funkcjonowały tu dwa hospicja. W miasteczku znajdują się dwa kościoły: kościół św. Jakuba oraz XIV - wieczny kościół św. Marii Magdaleny.

 

Lavacolla

Lavacolla to dzisiaj przedmieścia Santiago. W przeszłości była to odrębna wioska - ostatnia przed wejściem do miasta,

i to położenie wyznaczało jej szczególną rolę. Docierający tu pielgrzymi szykowali się tu na wejście do grobu Apostoła:

prali odzież w wodach strumienia Rego de Lavacolla oraz obmywali strudzone wędrówką ciała. Przewodnicy w Santiago wyjaśniają znaczenie nazwy miejscowości: lavar - mycie, cuello - szyja, ale to tylko jedna z wersji. W Lavacolla znajduje się również lotnisko.

 

Monte del Gozo

Odległość z Monte de Gozo do Katedry w Santiago de Compostela to zaledwie 4 km, ale odcinek ten zwykle się dłuży.

Trzeba pokonać ruchliwe ulice miasta, a położona dość nisko katedra długo nie ukazuje się oczom pielgrzymów.

Miasto wpisane jest na listę UNESCO i szczyci się, oprócz Katedry św. Jakuba, wieloma cennym zabytkami.

 

Santiago de Compostela i Katedra

Santiago de Compostela jest stolicą Autonomicznej Wspólnoty Galicji oraz stolicą Archidiecezji. Miasto liczy ok. 130 000 mieszkańców. Corocznie przybywa tu ok. 3,5 miliona pielgrzymów. Jest to trzecie, obok Jerozolimy i Rzymu, miejsce pielgrzymkowe świata chrześcijańskiego. Miasto wraz ze swoimi niezwykłymi zabytkami, wpisane jest na listę UNESCO.

Leży w rozległej dolinie, w widłach rzeki Rio Sar i jej prawego dopływu Rio Sarela. Klimat doliny jest wilgotny,

deszcze padają tu niemal codziennie.

Wpływa to na specyficzna atmosferę miasta - budynki są omszałe, granit zielenieje od wkradających się tam roślin, arkady

i zadaszenia pozwalają przechodniom schronić się przed deszczem.

 

Historia Santiago de Compostela zaczyna się w IX wieku, w roku 813.

Według tradycji, miejscowy pustelnik Palayo dostrzegł światła gwiazd ( Campus Stellae) unoszące się ponad górą Libredon,

w miejscu dawnej rzymskiej fortyfikacji.Powiadomił o tym zjawisku biskupa Teodomira z Iria Flavia.

Biskup Teodomir udał się na miejsce wskazane przez gwiazdy. Odkrył tam grobowiec, a w nim szczątki trzech ciał.

Napis, który się tam znajdował, głosił: Tutaj spoczywa Lacobus syn Zebedeusza i Salome" Szczątki dwóch pozostałych ciał należały do uczniów apostoła Jakuba, Teodora i Atanazego. Tradycja głosi, że apostoł Jakub Starszy przybył na Półwysep Iberyjski,

aby głosić Ewangelię.

Potem wrócił do Palestyny, gdzie poniósł męczeńską śmierć. Jego uczniowie, Teodor i Atanazy, przewieźli jego doczesne szczątki

do Hiszpanii i pochowali w miejscu, które potem wskazały gwiazdy mnichowi Palayo.

Odkrycie grobowca apostoła Jakuba potwierdził swoim autorytetem biskup Teodomir, a wiadomość o tym rozeszła się na cały ówczesny świat chrześcijański. Campus Stellae czyli Pole Gwiazdy, zaczęto z czasem nazywać Santiago de Compostela,

co znaczy "św. Jakub z Composteli". Po odnalezieniu grobu, król Asturii i Galicji Alfons II nakazał wznieść w tym miejscu małą świątynię, która została znacznie powiększona przez króla Alfonsa III i poświęcona w 893 roku.

Po tym wydarzeniu do Composteli przybyli benedyktyni, osadnicy i pielgrzymi.

 

W 1090 roku do Santiago de Compostela przeniesiono stolicę biskupią a w 1120 roku miasto zostało arcybiskupstwem.

Z roku na rok wzrastała liczba pielgrzymów, przybywających do Santiago nie tylko z terenów Półwyspu Iberyjskiego,

ale i z innych, odległych krain Europy. Ilość pielgrzymów wzrosła po zdobyciu Jerozolimy przez Saladyna.

Świętemu Jakubowi przypisywano wiele cudów, szczególnie podczas walk z Maurami. Kiedy odnoszono zwycięstwa nad wojskami arabskimi, przypisywano to szczególnej opiece Apostoła.

Katedra

W 1075 roku, w miejscu małego kościoła, wzniesionego jeszcze za czasów króla Alfonsa II, rozpoczęto budowę pierwszej katedry.

W zamyśle twórców było, aby grób Apostoła znajdował się pod głównym ołtarzem, w prezbiterium.

Budowa trwała ponad 100 lat. Kościół konsekrowano w 1211 roku - dokonał tego arcybiskup Pedro IV Muniz. Pierwotna, romańska katedra, z czasem była rozbudowywana i upiększana, obrastała w wieże, portale, kaplice, schody...

Katedrę z czterech stron otaczają cztery piękne place.

Od strony zachodniej znajduje się Plac Hiszpański - Plaza de Espada, Plaza del Obradoiro i główne wejście do katedry.

Od strony południowej Plaza Platerias, od wschodu Plaza de la Quintana, od północy Plaza de la Azabacheria.

 

Główne wejście do katedry jest jednocześnie najpiękniejsze i najbardziej reprezentacyjne.

Do wejścia prowadzą schody dobudowane w 1606 roku. Fasada kościoła pochodzi z XVIII w.

Dobudowano ją w latach 1738-1750 w stylu churrigueresco ( hiszpańska odmiana baroku, łącząca elementy sztuki włoskiej, niderlandzkiej, hiszpańskiej, meksykańskiej ) na dawnej, romańskiej. Po bokach znajdują się dwie, wysokie na 80 m. wieże.

Uwagę przykuwa Portyk Chwały - Portico de la Gloria oraz postać Apostoła Jakuba w stroju pielgrzyma.

Portyk uważany jest za najcenniejsze dzieło sztuki romańskiej. Składa się z trzech arkad, które odpowiadają trzem nawom świątyni. Dzieło zdobią sceny i postacie z Nowego i Starego Testamentu Portyk jest dziełem mistrza Mateo, średniowiecznego artysty,

który swoją podobiznę pozostawił w jednej z figur, tzw. "Santo dos Croques" - Święty od Guza.

Zwyczajem pielgrzymów wchodzących do świątyni jest uderzanie głową w głowę świętego (ma to zwiększyć inteligencję)

oraz dotykanie znajdującej się u stóp Dawida gałęzi (pomyślane życzenie powinno się spełnić).

 

Jeżeli chcemy zobaczyć dawne, romańskie, nie zmienione do dzisiaj fragmenty, warto wejść wejściem od strony Plaza Platerias

(od strony południowej) otwierane jest wcześnie rano, aby pielgrzymi mogli wejść na poranne nabożeństwo. Do świątyni prowadzi romański portal z romańskimi rzeźbami (niektóre z nich wcześniej znajdowały się w innych kościołach) oraz trudną do rozszyfrowania datą budowy.

Na Plaza Platerias znajduje się piękna Fontanna Koni zaś do jego brzegów przylegają zabytkowe budynki.

 

Od wschodniej strony katedry znajduje się plac Plaza de la Quintana. Miejsce to w przeszłości było cmentarzem.

Z tej strony do świątyni prowadzą tzw. "święte drzwi" - Puerta Santa. W portalu drzwi znajdują się 24 romańskie, granitowe figury świętych. Puerta Santa otwierane są tylko w "Roku Jakubowym" czyli takim, kiedy święto św. Jakuba (25 lipca) przypada

w niedzielę - zdarza się tak co 6,5,6 i 11 lat (rok św. Jakuba ustanowił papież Kalikst II w 1126 roku, ostatni Rok Jakubowy był  w 2012r.).

Znajdujący się od północy Plaza de la Azabacheria w przeszłości pełnił funkcję placu targowego. Spotykali się tutaj pielgrzymi,

przybywający do Santiago i dokonywali zakupów niezbędnych im towarów.

 

Wnętrze Katedry

We wnętrzu Katedry odnajdujemy głównie surowość i powagę stylu romańskiego oraz dzieła w stylu plateresco i kapiący przepychem barok. Najważniejszym miejscem kościoła jest Kaplica Główna, usytuowana w nawie poprzecznej.

W niszy kaplicy znajduje się XIII-wieczny posąg św. Jakuba, do którego prowadzą schodki. Wchodząc po nich możemy objąć figurę świętego. Zgodnie z tradycją kaplica ta wznosi się nad grobem św. Jakuba Apostoła i jego dwóch uczniów.

Schodami można zejść do krypty Ołtarza Głównego i zobaczyć srebrną urnę, kryjącą szczątki.

Nad ołtarzem głównym znajduje się baldachim, wykonany na wzór baldachimu z Bazyliki św. Piotra w Rzymie.

Na pilastrach nawy poprzecznej umieszczono kazalnice z XVI w. W nawie głównej znajduje się chór. Pod sklepieniem świątyni znajduje się zaprojektowana w XVI w konstrukcja, która służy do podtrzymywania i uruchamiania ogromnej kadzielnicy,

tzw. botafumeiro.

Kadzielnicy używano już w XIV wieku. Tlące się w niej zioła i żywice miały za zadanie dezynfekować oraz tłumić nieznośny odór gromadzących się w świątyni pielgrzymów.

Botafumeiro w Santiago de Compostela jest największą kadzielnicą na świecie. Waży 80 kilogramów, jego wysokość wynosi 160 cm. Aby go rozpalić potrzeba ok. 40 kilogramów węgla drzewnego i mieszanki ziół. Aby go uruchomić, potrzeba ośmiu mężczyzn, zwanych "tiraboleiros". Botafumeiro porusza się z prędkością 60 km/godz.

Botafumeiro znajdujące się w Santiago pochodzi z 1851 r i zostało wykonane brązu i mosiądzu a następnie pokryte srebrem. Wcześniejszą, srebrną i bogato zdobiona kadzielnicę z ok. 1300 roku zrabowali żołnierze Napoleona w 1809 roku i przetopili na kruszec.

Kaplice w Katedrze:

Kaplica św. Marii Magdaleny - kaplica, w której spowiadano pątników

Kaplica Santa Maria del Pilar z figurą Matki Boskiej. Figura ta pochodzi z Saragossy. To jedna z najpiękniejszych kaplic w kościele. Do wykonania jej wnętrza użyto marmuru i jaspisu. W kaplicy znajduje się chrzcielnica z IX wieku. Według tradycji, w tej chrzcielnicy kazał poić swojego konia Almanzor, dowódca wojsk muzułmańskich, podczas napaści Maurów na Santiago de Compostela w 997 roku.

Kaplica Mandragón z XVI w. Kaplicę wykonano z materiału wulkanicznego, który podobno pochodzi z Wezuwiusza

Kaplica św. Piotra z XVI w. (znajduje się koło "drzwi świętych" czyli tzw. Bramy Odpuszczenia).

Kaplica Zbawiciela lub inaczej św. Ludwika z XI w. W przeszłości kaplica służyła sakramentowi pokuty, stały konfesjonały dla pielgrzymów z zagranicy, tutaj również wystawiano stosowne glejty, potwierdzające przybycie do Santiago.

Kaplica Matki Boskiej w Bieli, zwana kaplicą Hiszpańską z XIV/XV wieku.

W przeszłości kaplica służyła cechowi złotników, z których miasto słynęło.

Kaplica św. Jana Ewangelisty, jedna z najstarszych w całej katedrze.

Kaplica św. Bartłomieja, zwana kaplicą Matki Boskiej Dobrej Rady.

Kaplica Niepokalanego Poczęcia

Kaplica Ducha Świętego z XIII w., którą przekształcono w kaplicę Matki Boskiej Samotnej

Kaplica Corticela z IX wieku, jest najprawdopodobniej najstarszym kościołem w Santiago de Compostela. Początkowo była to samodzielna świątynia, ale z czasem została wchłonięta przez Katedrę.

Kaplica św. Andrzeja

Kaplica św. Antoniego z XVI w.

Kaplica św. Katarzyny Aleksandryjskiej lub Naszej Pani z Lourdes. Kaplica niegdyś była Panteonem Królewskim

Kaplica Najświętszego Sakramentu

Kaplica Chrystusa z Burgos z XVII w.

Kaplica Relikwii (znajduje się w części klasztornej), została wybudowana w XVI w. W kaplicy, w relikwiarzach, przechowywanych jest ok. 140 relikwii. Wiele z tych relikwiarzy to bezcenne dzieła sztuki. Kaplica pełni również funkcję skarbca Katedry. Jest to również miejsce pochówku pierwszych władców Hiszpanii. Panteon Królewski przeniesiono tutaj w 1535 roku z kaplicy św. Katarzyny.

Kaplica św. Ferdynanda Króla lub Kaplica Skarbu (również w części klasztornej) - zgromadzono tutaj dary wielu wielu władców

i możnych dla Katedry

 

Do katedry przylegają dawny klasztor i pałac arcybiskupi. Zarówno katedrę jak i pałac biskupi budowano z rozmachem, mając na uwadze licznych pielgrzymów, wśród których nie brakowało dostojników kościelnych i świeckich, a wśród nich królów.

Obecnie w klasztorze znajduje się Muzeum Diecezjalne oraz Biblioteka.

 

przeczytaj o Górach Kantabryjskich            powróć do oferty